ویب هوتی پاتل/ ترجمه یاسمین فضیلی کمپین هایی علیه خشونتهای جنسی در هند

جنبش زنان در هند، در اوائل دهه هشتاد، کمپین هایی را علیه تجاوزات جنسی، خشونت های خانگی و استفاده از سکس در تبليغات به راه انداخت. در سالهای قبل از آن در دوره بسیار مهم سالهای 1980-1977 گروهای کوچک فعالان حقوق زنان، بررسی پرونده های مختلفی از تجاوزات سنتی و مرگ مرموز زنان خانه داردر حیدر آباد، مدرس بمبئی و دهلی به عهده گرفتند. توده زنان فقیر در کشمکش با افراد قبیله دسته بندی های کار صنعتی و جنبش Dalit که با تنفر از جنس زن در میان افراد جامعه مقابله می کرد و محرومیتهای اجتماعی و خشونت نیروهای پلیس ,نظامی و شبه نظامی گرفتار شده بودند. این دست تجربه های شخصی ,سازمانی و نظام مند از خشو.نت, گروههای فعال در امور زنان را وادار کرد که مبحث خشونت علیه زنان رادر سر فصلهای سیاسی خود قرار دهند. همزمان با راه اندازی کمپین های سازمان دهی شده توسط گروهای اجتماعی _ فرهنگی مختلف و در بین زنانی از طبقات اقتصادی متفاوت و با جهت گیری سیاسی گوناگون ,تاکتیکهای به روز برای موثر کردن این کمپین ها و همچنین استراتژی طولانی مدت برای ایجاد فضای مناسب برای زنان در جهت به وجود آوردن عدالت جنسیتی درنظام موجود ایجاد شد.
تکامل فرهنگی کمپین
دهه هشتاد را می توان دهه فرهنگ کمپین در هند نامید. در آن سالها کمپین هایی توسط گروههای مختلف زنان با الویت ها و طرز فکرهای مختلف ایجاد شد.همه آنها یک شبکه انقلابی برای مبارزه با قدرت های قوی قومی- که در زندگی آنها نقش داشت - دولت و جامعه مدنی ایجاد کردند. خشونت علیه زنان تبدیل به موضوعي داغ در بین گروه های سیاسی و فعالان لیبرال شده بود . تعداد زیاد زندانیان سیاسی زن (نزدیک به 5000 نفر) فصل تازه ا ی رادر مورد خشونت جنسیتی گشود. سازمان های طرفدار دموکرا سی شروع به روشن ساختن تجاوزات جنسی صورت گرفته علیه زنان فقیر و بی پناه توسط نیروهای پلیس در دهلی، لود هیانا و حیدر آباد کردند. گزارشات مفصل که توسط اطلاعات دست اول بازرسان این سازمانها در شهرهای بمبئی، دهلی، حیدر آباد و کلکته تهیه شده بودند منجر به پتیشن ها و مخالفت افکار عمومی با خشونت بر علیه زنان توسط نیروهای قدرتمند شد. گروههای نو ظهور زنان ازتجارب این سازمانها بسیار بهره مند شدند ولی در کنار آن این گروه ها را به عدم روشن کردن خشونت علیه زنان توسط مردان طبقه پایین و کاست های پایین و کارگر متهم ساختند. موضوع خشونت خانگی شکاف بزرگی را بین گروهای ترقی خواهی که مردان در راس قدرت آنها بودند(که از قبول آن بعنوان یک موضوع اجتماعی سرباز می زدند)و گروههای زنان با شعار( امر شخصی سیاسی است" ایجادکرد. وقتی گروههای ترقی خواه فریاد صلح سر می دادند گروههای زنان فریاد می کشیدند"شروع صلح از خانه است."
خشونت های نظام مند
شفافیت در نگرش، لازمه کمپین های علیه تجاوزات سیستماتیک است.جمع بندی مطالعات و گردهم آوردن یادداشتهای مختلف و نتایج بحث گروهای کوچک در ادامه آورده شده است :
•برای فعالان لیبرال در گروهای آزادی طلب مدنی، حرمت هر فرد در درجه اول اهمیت قرار داشت وخسارت هر فردی که مورد تجاوز قرار می گرفت باید بر طبق قانون جبران می شد.
•سازمانهای دموکراسی طلب دیدگاههای گروهای تند چپ گرا را منعکس کرده و راه حل برخورد مستقیم با شکل موجودرا ارائه دادند.
•گروهای مذهبی و افراطی، تجاوز جنسی را با پاکدامنی مغایر دانستند.
•گروهای فمینیست، تجاوز جنسی را ناشی از فرمانبرداری زنان دانسته و آن را ابزاری برای نابودی، ترساندن و تحقیر زنان به شمار می آورند.
بسته به مورد، نمایندگان این چهار دیدگاه گاه با یکدیگر متحد شده و گاه بر اساس اصول خود کمپین را برگزار کردند. در ابتدا بیزاری از گفتگو با نمایندگان دولت مثل پلیس، قانون گذاران و سیستم قضایی وجود داشت ولی گذشت زمان نشان داد که برای احقاق حقوق زنان مورد تجاوز قرار گرفته راهی جز فعال کردن سیستم قضایی موجود و همکاری با پلیس ، دادگاه و سیستم پزشکی قانونی وجود ندارد.
کمپین هایی علیه خشونت به فرد یا گروهی از زنان
برپایی کمپین ها در فضایی که حقوق قانونی زنان نادیده گرفته می شد، فعالان زنان را وادار کرد تا به حوزه نشر وارد شوند. مطبوعات انگلیسی زبان خیلی زود اين را پذیرفتند ولی مطبوعات محلی زبان از موضوع استفاده احساسی كردند. مطرح شدن کمپین ها در روزنامه ها، هفته نامه ها، رادیو و تلویزیون محیط را برای گروههای زنان مساعد کرد و نقش قاطعی را در آموزش افکار عمومی داشت. برای مبارزه با تمایل زشت آزردن قربانیان مورد تجاوز قرار گرفته گروهای فعال زنان و فعالان منفرد(زنان و مردان) اقدام به برگزاری نمایشگاه پوستر، نمایش اسلاید، تئاتر خیابانی و نمایشهای موزیکال کردند. استفاده ازرسانه های محلی و برنامه های فرهنگی باعث شد کمپین ها اثر بخش تر باشند. نمایش بعنوان ابزاری برای رساندن پیام و از بین بردن تابوی تجاوز جنسی تجاوزات خانگی و اخلاقیات جنسی بسیار موثر شناخته شد. تئاتر خیاابانی و مدیومهای صوتی تصویری در اولویت گروهای زنان قرار گرفتند.
در سال1982 ، یک کارگاه 15 روزه در سطح ملی برای آموزش فعالان زنان برای ایجاد جلوه های صوتی تصویری در کمپین ها برگزار شد. در جنبش زنان هند آوازها بر علیه تجاوز و خشونت علیه زنان باعث فعال شدن بسیاری از زنان در کمپین شد. زنان ابتکار خود را در هنگام سرودن ,آواز خواندن و اجرای نمایش و رقصیدن برای زنانی از نسل مادران و مادر بزرگهای خود کشف کردند.
تاثیر توانمندسازی بر اثر تجربیات مشترک
در دوره ابتدایی برگزاری کمپین موثر ترین ابزار تجربیات مشترک افراد با همسایگان و یا در محیط کار و جامعه در زمينه مورد تجاوز قرار گرفتن بود. این امر باعث شد تا زنان احساس نا توانی بعد از چنین تجربه هایی را به فراموشی بسپارند. این احساس مشترک که بعد از مورد آزار و تجاوز قرار گرفتن در کلاس، جامعه، محل کار، قوم و طایفه در همه زنان ایجاد می شد به عاملی برای نزدیکی و مبارزه متحدانه تبدیل شد.
در ابتدا از ایده مشاوره با یک کارشناس نظیر روانکاو و یا کارشناس امور اجتماعی استقبال نمی شد اما از نظر فعالان امور زنان وقتی دو یا چند زن از تجربه مشترک مورد آزار و تجاوز قرار گرفتن در یک محیط مبتنی بر اعتماد صحبت کنند می توانند تصمیمی برای نحوه مقابله بگیرند. در نتیجه بدون رضایت اشخاص هیچ اطلاعاتی نباید منتشر می شد و ایده برای مبارزه جمعی و کمپین سیاسی باید خواست خود زنان می بود.
در چهار کنفرانس ملی زنان که در دهه 80 در هند برگزار شد، موضوع تجاوز و آزار زنان مورد بحث قرار گرفت. زنان حاشیه نشین و قبیله نشین در جریان روش های مختلف مبارزه با آزار جنسی قرار گرفتند. وقتی زنان فقیر در راجستان با بهره برداری جنسی صاحبکار خود مبارزه می کردند و او را مجبور کردند که برهنه رژه برود، زنان حاشیه نشین اوتار پرادش در حال مبارزه با کتک خوردن زنان از شوهران مست بودند. زنان قبیله نشین در Dhulia وUttarakhand خمره های مشروب را برای جلوگیری از خشونت خانگی شکستند و زنان بی خانمان Karnataka در مقابل اداره پلیس در اعتراض به تجاوزات نیرو های پلیس زنجیره انسانی تشکیل دادند.
روش های مباحثه در کارگاهها، سمینارها و کنفرانس ها
شرح دادن جزئیات یک تجاوز روش غیر موثری برای انتقال پیام است. گروه های زنان در یافتند که شرح اتفاقات بصورت داستانی، سرودن شعر در مورد یک قتل و یا تجاوزات تبهکارانه، آواز خواندن در مورد تجاوزات خانگی و یا نمایش عکس بسیار بیشتر می تواند توجه مخاطب را جلب کند. بطور مثال شرح جزئیات تجاوز در Ramayana وMahabharat توسط نقاشان مادهوبانی در قالب یک سری پوسترروی پارچه که در کنفرانسها و سمینارها نمایش داده می شود، در غالب چنین فعالیت هایی قرار می گیرند.
فیلمهایی مستند از سقط جنین نوزادان دختر،عروس سوزی، تهاجمات جنسی، ساتی(سوزاندن زن همراه جنازه شوهر) احساسات بخش زيادي از دانش آموزان، دانشجویان، روزنامه نگاران، معلمان، کارشناسان قضایی، افراد پلیس و کلیه افراد جامعه را برانگیخت.
جزوات و رساله های جنبش زنان
موارد منتشر شده جزوات و بیانیه های جنبش زنان بعنوان ادبیات شاعرانه –احساسی و همچنین مبارزه طلبانه شناخته شده اند.گروه های زنان حاشیه نشین نشریات خود را به زبان محلی و یک زبان وابسته منتشر می کنند. موارد ایجاد کمپین بصورت واضح بوده و شعارهایی که خواست گروه را مطرح می کنند، متمایزند.نشریات موضوعی مانند قوانین تجاوز، ساتی، خشونت خانگی ، کنفرانس ملی خشونت جنسی، سقط جنین انتخابی نوزادان دختر، روشهای مختلف جلوگیری از حاملگی و گزارشات مختلف مستند از خشونتهای صورت گرفته برای آموزش های عمومی بسیار موثرند. مطالب بیشتری برای تهیه مطالب کارگاه های آموزشی، مجله ها و تهیه فیلم و سایر محصولات سمعی و بصری لازم است. کتاب ومطالب بسیار محدودی در مورد خشونت جنسیتی وجود دارند، بنابراین جزوات منتشرشده توسط سازمان های غیر دولتی فعالان حقوق بشر و گروههای زنان در زبانهای انگلیسی و هندی برای افراد تازه وارد بسیار مفیدند. این بسیار ناراحت کننده است که هیچ مطلب کارشناسانه ای در مورد خشونت جنسی از یک روانپزشک و یا مددکار اجتماعی در دسترس نیست. سوء استفاده جنسی از بچه ها و همچنین پورنوگرافی از مباحث مورد بررسی قرار نگرفته این بخش هستند.
حامیان حقوق زنان و رسانه صوتی تصویری
در حقیقت یک خلاء ارتباطی بین گروه های زنان مبارز علیه خشونت جنسی و افراد شاغل در رسانه صوتی و تصویری وجود داشت. گروه های زنان نگرانیهایی بابت استفاده ابزاری از زنان برای مقاصد اقتصادی در رسانه دارند.و کارکنان رسانه دیدگاه کلیشه ای خود را از خشونت جنسیتی دارند. خبرنگاران و فیلمسازها سعی دارند با تغییر زاویه دوربین ، صحنه های کمدی سکسی و عناوین احساسی قربانی خشونت را مبتذل نشان دهند که باعث می شود فعالان حقوق زنان در همکاری با آنان احتیاط و وسواس نشان دهند.
چندین کمپین بر علیه نازل کردن جایگاه زن در تلویزیون و روزنامه ها بدلیل توضیحات در مورد لباس و قیافه ظاهر و ... قربانیان تجاوز جنسی برگزار شد. صحبت با اصحاب رسانه از طریق ارسال نامه به سردبیران روزنامه های ملی از طریق سخنرانی ها و از طریق بحث های یانلی به ایجاد فضای اعتماد کمک کرد و البته بسیاری از پیشنهادات جنبش زنان در غالب قوانین نانوشته رد شدند!افزایش هرروزه فیلمسازان و خبرنگاران زن هم باعث سریعتر شدن این روند است. بسیاری از فعالان حقوق زنانبا نوشتن در روزنامه ها و مجلات و همچنین شرکت در برنامه های تلویزیونی و رادیویی به این اختلاف پایان دادهاند. گروههای زنان برنامه اولیه و مطالب دورهای خود را برای دستیابی به یک پارچگی به زبانهای محلی منتشر کرده اند.
کمپین های گروههای سیاسی
برای گروههای سیاسی بحث در مورد حقوق زنان به غرولندی موثر برای ساکت کردن رقبا تبدیل شده است.آنها وقتی در یافتند که این موضوع برای زنان هندی جدی است خود را وارد زنجیره کردند.برای گروه مخالف نیزاین یک ابزار قانونی برای بد نام کردن گروه حاکم شد. در زمان افشا گری ماجرایMaya Tyagi توسط رسانه ها که در ایستگاه پلیس در سال1980 مورد تجاوز قرار گرفته بودکمپین ملی علیه تجاوزنشان داد که گروه های سیاسی از قوانین مربوط به زنان آگاه نیستند و این تبلیغی سوء برای برگزیده شدن آنها در انتخابات بود .گروههای زنان در پونا و بنگلور اصرار داشتند که در کلیه انتخابات(از پارلمان گرفته تا شورای روستا)موارد سو رفتار با زنان تحریم شود.کمپین Vimochana علیه اینچنین کاندیدا هایی در بنگلور باعث شد هیچ کدام به کرسی خود دست نیابند.اتحاد زنان و سیاستمداران(دهلی) و کمیته هماهنگی زنان لیبرال (ماهراشترا) نیز در خواستهایی مشابه داشتند.گروههای سیاسی مبحث تجاوزات جنسی و مخالفت با آن را در مانیفست خود آوردند ولی در عمل رفتار متناقض داشتند مثلا رهبران حزب Bharatiya Janata ارساتی(سوزاندن زن با جنازه شوهر) داوطلبانه حمایت کرد. همه احزاب تنها در مرد ممنوعیت تعیین جنسیت نوزاد قبل از تولد تفاهم داشتند که آن هم در هنگام رای گیری در مجلس به تصویب نرسید.
درک مفاهیم و کمپین ها
برای شروع یک کمپین موثر باید روی چهارچوب و مطالبی که بطور شفاف مفاهیم ارزشهای اساسی انواع خشونت جنسیتی را می سازد تمرکز کرد.گروه های زنان تا کنون به اقدامهای پیشگیرانه بهای زیادی داده اند, از جمله ایجاد ساختارهای حمایتی برای قربانیان خشونتهای جنسیتی, پیگیری پرونده های حقوقی و کمک به زنان برای بازسازی زندگیشان.ولی فعالان زنان به این باور رسیده اند که اینها کافی نیست و باید به ریشه های فرهنگی خشونت علیه زنان پرداخت.چیزی که باید تغییر کند سیستم ارزشگذاری و ساختارهای موجود منجر به خشونت است.سکسوالیته زنان که در اجتماع ساخته می شود توان به کنترل گرفتن خود را دارد و نیز این توان را دارد تا مردان را وادار به تفکر دوباره می کند.برابری بین زن و مرد نیاز به بازسازی دوباره مفاهیمی چون "زن خوب_زن بد"، "زن حق دارد"، " زنان امروز انتظارات زیادی دارند" ، از طریق گفتگوی شفاف را دارد. این مفاهیم باید در فضایی که مردان در آن حالت تدافعی به خود نگیرند به بحث گذاشته شود.
کار شبکه ای موثر کمپین
برای مواجهه با کلیه ابعاد خشونت علیه زنان کار شبکه ای در سطح منطقه ای ملی و جهانی نیاز است.در فرهنگهای مختلف کنترل های قومی روی جنسیت زنانه وجود دارد. ما باید نسبت میان خشونتهای علیه جنسیت را با ایدئولوژیهای مختلف پیدا کنیم تا بتوانیم نیروهایی که متوانیم با آنها کار شبکه ای انجام دهیم , را شناسایی کنیم.
در هر بخش از جامعه با توجه به عقاید ضد و نقیض ، جنبش زنان راه حل تاکتیکی خود را پیدا می کند.یک شوهر بسیار متعصب متواند تبدیل به یک پدر و ی برادر بسیار دلسوز شود که تمام تلاش خودر برای احقاق حق دختر یا خواهر مورد خشونت قرار گرفته خود بکند.نسل جوانتر مردان که در زمان جنبش زنان بزرگ شده اند به طرف افق تحقق حقوق زنان جذب می شوند.و صادقانه بگوییم که نیروهای پرتلاش دولتی اعم از پلیس , قضات , کارمندان اداری , کارمندان پزشکی اجتماعی و روانشناسان از سازمانهای جنبش حقوق زنان در پرونده های گوناگون با حمایت از کمپین ها پشتیبانی کردند. بسیاری از آنان نقش مهمی در تربیت جنسیتی جامعه دارند روابط موثر و هدفمند با این نیروها باعث می شود کمپین ها با ایجاد تغییرات سریعتر در زندگی زنان با معناتر شوند.
وسعت دادن به افق ها
مغایرت بین علائق گروههای سیاسی و مسائل مربوط به خشونت جنسیتی علیه زنان ، فعالان زنان را واداشته تا درباره شیوه های سنتی راه اندازی کمپین پرس و جو کنند. شعارهای مبارزان قدیمی را امروزه نیروهای میهن پرست برای کاهش خشونت علیه زنان و گروههای اقلیتی استفاده می کنند.
موضوع مهم دیگر گرو کشی با استفاده از عبارات"زنان ما" و"زنان آنها" است.انجمن های دفاع از حقوق زنان همواره با سیاستی که باعث می شود مردان و زنان، از بدن زن برای حساب و کتاب در بین خود استفاده کنند ، مبارزه می کند.در گذشته نیز زنان اکثریت جامعه همواره خشونت علیه زنان اقلیت را تعدیل می کردند. شاید باید مفاهیم خواهری دوباره باز سازی شوند. در نهایت باید گفت که خشونت جنسیتی علیه زنان ، خشونت علیه حقوق بشر است و باید تمام زنان و مردانی که به عدالت میان انسانها از هر طبقه فرقه مذهب و نژاد عقیده دارند , با آن مبارزه کنند.
ایجاد کمپین بین المللی
در دوران جهانی شدن کمپینهای علیه خشونت جنسیتی ابعاد جهانی پیدا کرده اند. اوج فعالیت های سازمان های زنان در سراسر جهان در کمپینی با شعار"خشونت جنسیتی علیه زنان خشونت بر علیه حقوق بشر است" ، که در بخشی از منشور سازمان ملل متحد درباره حقوق بشر نیز آمده است، تجلی می یابد..گروههای زنان در هند این کمپین را که توسط " مرکز مطالعات جهانی و رهبری زنان" آغاز شده است، بطور جدی دنبال می کند.هر کمپین محلی که ایجاد می شود محدودیتهای خاص خود را دارد و تا زمانی که جهانی نشود به خاطر تاثیر محدودیتهای قانونی و مقابله نیروهای دولتی , رسانه ها و گروههای سیاسی تاثیر گذاری کمتری خواهد داشت.
جنبش زنان هند موفقیتهای بیشماری را از راه اندازی کمپینهایی با موضوع خشونت علیه زنان در پرونده خود دارد. در بسترچند فرهنگی که امروزه وجود دارد و با رسانه الکترونیکی که به گوشه گوشه دهکده جهانی سرک می گشد راه اندازی کمپینهایی با این دیدگاه "جهانی فکر کن ,منطقه ای عمل کن" تنها پاسخ به خشونتهایی است که در گوشه و کنار جهان روی می دهد.
منبع:
www.hsph.harvard.edu